بسم الله الرحمن الرحیم
در کجای جغرافیای معرفت ایستاده ایم؟ نقشه انسان کامل ترسیم شده را می شناسیم که در آن چطور ما را برای هدایت و تعالی فرا می خواند. یکی از کارهای مهم که ما انجام می دهیم آن را به جامعه و یک عده منتسب و منسوب می کنیم. مثلاً مهر سنگین را قرار می دهند می گویند: چون فلانی این گونه کرده ما هم کمتر از آن نیستیم. مثلاً آنهایی که ظاهراً به سمت خلاف گام برمی دارد، کار خود را به یک عده نسبت می دهند که حقیقت آنها هم مشخص نبوده و نیست.چقدر زیباست که در آیاتی از سوره یوسف که سیری از داستان زندگی یک بشر را در برخورد با خوشیها، مشکلات، خواهشها و تمایلات بیرونی و درونی را به ترسیم کشانده در یک فراز از آن داستان جاودانه چه زیبا کلام الهی جلوه گری می کند!!!
وَ دَخَلَ مَعَهُ السِّجْنَ فَتَیانِ قالَ أَحَدُهُما إِنِّی أَرانی أَعْصِرُ خَمْراً وَ قالَ الْآخَرُ إِنِّی أَرانی أَحْمِلُ فَوْقَ رَأْسی خُبْزاً تَأْکُلُ الطَّیْرُ مِنْهُ نَبِّئْنا بِتَأْویلِهِ إِنَّا نَراکَ مِنَ الْمُحْسِنینَ (36) قالَ لا یَأْتیکُما طَعامٌ تُرْزَقانِهِ إِلاَّ نَبَّأْتُکُما بِتَأْویلِهِ قَبْلَ أَنْ یَأْتِیَکُما ذلِکُما مِمَّا عَلَّمَنی رَبِّی إِنِّی تَرَکْتُ مِلَّةَ قَوْمٍ لا یُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ هُمْ بِالْآخِرَةِ هُمْ کافِرُونَ (37)
و دو جوان، همراه او وارد زندان شدند یکى از آن دو گفت: «من در خواب دیدم که (انگور براى) شراب مىفشارم!» و دیگرى گفت: «من در خواب دیدم که نان بر سرم حمل مىکنم و پرندگان از آن مىخورند ما را از تعبیر این خواب آگاه کن که تو را از نیکوکاران مىبینیم.» (36)
(یوسف) گفت: «پیش از آنکه جیره غذایى شما فرا رسد، شما را از تعبیر خوابتان آگاه خواهم ساخت. این، از دانشى است که پروردگارم به من آموخته است. من آیین قومى را که به خدا ایمان ندارند، و به سراى دیگر کافرند، ترک گفتم (و شایسته چنین موهبتى شدم)! (37)
همانگونه که در متن آیات و ترجمه آیات مشخص شده، در آن فراز از داستان واقعی یوسف علیه السلام آیه می فرماید دو جوان که در زندان همراه آن حضرت بودند خوابی را دیدند، هر کدام خواب خود را بیان می کنند. ولی حضرت یوسف به علتی که خودش بیان می کند دارای علم تعبیر خواب می گردد و آن علت بدین سبب اتفاق افتاده که او هر کاری که مردم انجام می دادند او انجام نمی داد. دیگر ایمان به روز قیامت ، که مردم به آن ایمان نداشتند. و او به آن ایمان کامل داشت.
در اینجا یک نتیجه کلی را می گیریم آن است که گرخواهی نشوی رسوا هم رنگ جماعت شو، را رد نموده و در مقابل آن به مبازره برخواست. در ذیل به سفارشی از پیامبر در مورد عمر، جوانی و دیگر امور بیان بیان گردید.که این سفارش از چند جهت برای همه به ویژه جوانان اهمیت ویژه دارد.
قال رسول اللَّه صلّى اللَّه علیه و آله: یا ابا ذرّ اغتنم خمسا قبل الخمس، شبابک قبل هرمک و صحّتک قبل قسمک و غناک قبل فقرک و فراغک قبل شغلک و حیاتک قبل موتک[1].
رسول اکرم (ص) به ابى ذر غفارى فرمود: پنج چیز را پیش از پنج چیز غنیمت بشمار، جوانیت را قبل از پیرى، سلامتت را قبل از بیمارى، تمکّنت را قبل از تهیدستى، فراغتت را قبل از گرفتارى، زندگانیت را قبل از مرگ.